De hefmast van een heftruck
De hefmast is misschien wel het belangrijkste onderdeel van een heftruck. In de markt zijn er diverse soorten hefmasten verkrijgbaar. En om het complex te maken, geven de fabrikanten hun hefmast ook nog eens een andere benaming. Gekscherend kun je zeggen dat je door de hefmasten de heftruck bijna niet meer ziet. Hoogste tijd dus om tekst en uitleg te geven over de kenmerken en de diverse uitvoeringen.
Hydrauliek systeem
Allereerst is het belangrijk om uit te leggen dat een hydrauliek systeem verantwoordelijk is voor de bewegingen van de mast. Zo zijn er een pomp, ventielen (kleppen) en cilinders die zorgen voor de bewegingen. De mast zelf bestaat uit 1 of meerder mastdelen en een vorkenbord (waar de vorken aan hangen), kettingen en hydraulische cilinders.
Belangrijke termen
Voor een beter begrip van de hefmast is het goed om een aantal veel gebruikte termen op een rij te zetten.
- Het doorzicht: de mast vertolkt een onmisbare rol, maar belemmert wel het uitzicht van de chauffeur omdat hij precies voor de neus van de chauffeur zit. Ook de buitenlandse termen wide view en Freisicht worden veelvuldig gebruikt.
- De hefhoogte: de maximumhoogte die de vorken kunnen bereiken. Bij een heftruck wordt gerekend van de vloer tot aan de bovenzijde van de vork.
- De bouwhoogte van de mast: de hoogte van de mast als die niet is uitgeschoven. De bouwhoogte is belangrijke bij lage onderdoorgangen. Deze maat is direct gekoppeld aan de hefhoogte. Ook de hoogte van het bestuurder-beschermrek bepaalt de doorrijhoogte van de truck.
- De vrije heffing: de ruimte die ontstaat als de vorken omhooggaan, zonder dat de bouwhoogte hoger wordt. De vrije heffing houdt op als een deel van de vork of het vorkenbord boven de mast uitkomt. De buitenlandse termen freelift en Freihub hebben dezelfde betekenis.
Masttype 1: de eenvoudige uitvoering *
De hefmast met alleen een mastraam waarin het vorkenbord omhoog en omlaag beweegt, is de meest eenvoudige uitvoering. Een in het midden geplaatste hydraulische cilinder zorgt voor de beweging van het vorkenbord. Verschillende fabrikanten noemen deze eenvoudige masten ook welsimplex, ‘einfach’ of mono-mast. Dit type komt zelden voor op heftrucks, maar wordt wel veel gebruikt op stapelaars.
- Voordelen: eenvoudig, goed zicht en standaard vrije heffing.
- Nadelen: lage hefhoogtes, maximaal 2.000 millimeter.
Masttype 2: standaard hefmast *
De standaard hefmast is uitgerust met twee mastdelen waarvan er één uitschuift zodra er geheven wordt. Het hydraulische systeem drukt het binnenste mastdeel omhoog. Tegelijkertijd rollen de kettingen – die vastzitten aan de buitenmast – over de binnen-mast en tillen zo het vorkenbord omhoog. Andere benamingen voor de standaard hefmast zijn: duplex, 2-delige mast zonder vrije heffing of telescopische mast.
- Voordelen: eenvoudige constructie, goed zicht.
- Nadelen: geen vrije heffing.
- Hefhoogtes: tot circa 5.000 millimeter.
Masttype 3: combinatie van simplex en duplex mast
De combinatie van een simplex mast en een duplex mast brengt het beste van twee werelden. Eerst bereikt het vorkenbord de maximale vrije heffing, daarna schuift de binnen-mast uit. Ook dit type mast heeft diverse benamingen: 2-delige mast met volledig vrije heffing, FFL-mast (full free-lift), HILO-mast (high-low) of NIHO-mast (niedrig-hoch).
- Voordelen: optimale vrije heffing.
- Nadelen: niet zo geschikt voor hogere hefhoogtes en beperkt zicht door de midden-cilinder.
- Hefhoogtes: tot maar 3.700 millimeter (hoger alleen in uitzonderlijke situaties).
Masttype 4: mast met drie mastdelen en een midden-cilinder
De mast met drie mastdelen en een midden-cilinder zorgt bij het heffen allereerst voor een vrije heffing. Hierna schuiven de mastdelen telescopisch uit. Dit type hefmast luistert naar de volgende benamingen: drievoudige masten, triplex-mast of 3-traps mast.
- Voordelen: volledig vrije heffing, lage bouwhoogte bij relatief hogere hefhoogtes.
- Nadelen: duur, behoorlijke zichtbeperking door de drie mastprofielen aan beide zijdes en de hydraulische cilinder in het midden. Capaciteitsverlies op hogere hefhoogtes vanwege de zware mast-constructie.
- Hefhoogtes: tot circa 7.000 millimeter.
Masttype 5: de 4-delige mast
Een 4-delige mast is een zeldzaamheid, maar komt wel voor. Deze hefmast komt tot zijn recht bij lage doorrijhoogtes in combinatie met hoge hefhoogtes. Met behulp van een dure constructie worden er 4 mastdelen uitgeschoven. Deze masten worden ook wel Quad mast genoemd
- Voordelen: hoge hefhoogtes bij een lage bouwhoogte.
- Nadelen: zeer hoge investering, nauwelijks doorzicht door de mast en groot capaciteitsverlies in de basis.
- Hefhoogtes: tot circa 8.000 millimeter.
Meer informatie?
Welke hefmast is nu het meest populair? Veel bedrijven kiezen standaard voor de multi-inzetbare 3-delige of triplex mast. Dit masttype heeft echter ook nadelen: de hogere investering, slechter zicht, kwetsbaarheid en de ingewikkelde hydraulische slangengroepen bij gebruik van aanbouwapparatuur. Laat u daarom goed en onafhankelijk voorlichten bij de aanschaf van een heftruck, zodat u er 10 jaar veel plezier van heeft. De experts van Heli Heftrucks helpen u graag. Neem contact op met uw plaatselijke Heli-dealer of vul het contactformulier in om een afspraak te maken?
Als productmanager bij Heli Heftrucks Nederland BV deelt Don Vernooy graag zijn kennis over interne transportmiddelen. In zijn blogs licht hij wetenswaardigheden toe en geeft hij handige tips. Hij streeft ernaar om complexe onderwerpen in eenvoudige, begrijpelijke taal toegankelijk te maken.
